Yıllar boyunca maruz kaldığı aşınma ve yıpranma ayaklar için problem yaratabilir. Hastalıklar, zayıf kan dolaşımı, düzgün kesilmeyen tırnaklar, ve ayağa uymayan ayakkabı kullanımı da ayaklarda ayrıca sorunlara yol açan etmenlerdir.
Ayakta ortaya çıkan problemler daha ciddi sağlık problemlerinin habercisi olabilir, örneğin:

  • Diyabet
  • Sinir bozuklukları
  • Kan dolaşımı bozuklukları
  • Eklem iltihabı

Ayağınıza Dikkat Edin

Ayağınızı düzenli olarak kontrol etmeli veya bir aile üyesinden ayaklarınızı kontrol etmesini istemelisiniz. Ayak ve ayak bileği doktorları bilinen ayak problemlerinin tedavisinde uzmanlaşmışlardır. Bazı durumlarda özel eğitimli ortopedi cerrahları veya cilt hastalıkları uzmanı gerekebilir.

Sorunlara Fırsat Tanımayın

Ayağınızdaki iyi bir kan dolaşımı sorunların önlemesinde yardımcı olacaktır. Bunun için şu sayılanları yapabilirsiniz:

  • Otururken veya uzanırken ayaklarınızı yükseltin
  • Uzun süre oturmanız gerekiyorsa germe egzersizleri yapın.
  • Yürüyün
  • Hafif bir ayak masajı yapın
  • Ilık bir ayak banyosu yapın

Sakınmanız Gereken Şeyler

Bilinen bazı durumlardan ve hareketlerden kaçınmak ayak problemlerini önlenmesinde yardımcı olabilir.

  • Ayağınıza tam uymayarak baskı yapan ayakkabılardan uzak durun
  • Ayağınızı soğuğa maruz bırakmayın
  • Uzun süre oturmayın (özelliklede ayak ayak üstüne atarak)
  • Sigara içmeyin
  • Ayağınıza iyi uyan ayakkabı kullanımı birçok ayak sorununu önleyecektir.

Ayağınıza Uygun Ayakkabı Kullanımı Çok Önemlidir

Ayakkabınızın ayağınıza tam olarak uyup uymadığını anlamak için şu ipuçlarına dikkat edin:

  • Yaşlandıkça ayak numaranız artabilir. Ayakkabı almadan önce mutlaka ayak numaranızı kontrol edin.
  • Ayak numaranızı ölçmek için en doğru an, ayaklarınız şişmiş olacağı gün sonudur.
  • Birçok kişinin bir ayağı diğerinden hafifçe büyük olabilir. Ayakkabı alırken büyük ayağınıza göre almalısınız.
  • Ayakkabıyı üzerinde yazan numaraya göre değil, deneyip ayağınıza uygunluğunu kontrol ederek alın.
  • Ayak şeklinize yakın bir ayakkabı seçin.
  • Ayakkabıyı denerken, ayakta durup ayakkabının ucunda ayak başparmağınız için yeterli boşluk (yaklaşık 1 cm) olup olmadığını kontrol edin.
  • Ayak taraklarınızın ayakkabının en geniş kısmına rahat bir şekilde yerleştiğinden emin olun.
  • Genişlemesini umarak ayağınızı çok sıkan bir ayakkabı almayın.

Topuğunuz ayakkabı içerisine olabildiğince az kayacak şekilde yerleşmiş olmalıdır –yürürken ayakkabı topuğunuzdan yukarı aşağı hareket etmemelidir.
Yürüyerek ayakkabının ayağınıza uygunluğunu ve rahat ettiğinizi kontrol edin. Satın aldıktan sonra ayakkabıyı evinizde halı üzerinde de deneyerek uygunluğu tekrar kontrol edin.

Uygun Ayakkabılar için Daha Fazla İpucu

Ayakkabının üst kısmı ayağınıza iyi uyum sağlaması için yumuşak, esnek bir malzemeden yapılmış olmalıdır.
Deri ayakkabılar cilt tahrişini olasılığını azaltır.
Ayakkabının tabanı düzgün bir yürüyüş sağlamalı ve kaymamalıdır.
Kalın tabanlar sert yüzeylerde yürürken tampon vazifesi görerek ayaklarınızı koruyabilir.
Düşük topuklu ayakkabılar, uzun topuklulara göre ayağınız için daha rahat ve daha sağlıklıdırlar.

Mantar ve Bakteriyel Durumlar

Ayaklar zamanın büyük bir kısmını ayakkabı içerisinde –mantar gelişimi için mükemmel bir ortam olan ılık, karanlık ve nemli bir yerde- geçirdiklerinden, Sporcu ayağı gibi Mantar ve Bakteriyel durumlar görülebilir. Bu durumlar aşağıda sayılan rahatsızlıklara neden olur:

  • Cilt kuruluğu
  • Kızarıklık
  • Baloncuklar
  • Kaşıntı
  • Döküntü

Eğer enfeksiyon hemen tedavi edilmezse ilerde tedavisi çok daha zor olabilir. Doğru bir şekilde tedavi edilmeyen enfeksiyon tekrarlayabilir. Enfeksiyondan korunmak için ayağınızı, özellikle de ayak parmaklarının arasını temiz ve kuru tutmalısınız. Ayaklarınızda günlük ayak pudrası kullanmayı deneyebilirsiniz. Eğer ayağınızın durumu iki hafta içerisinde düzelmez ise, doktorunuza danışmalısınız.

Cilt kuruluğu

Cilt kuruluğu, kaşıntıya ve ayak yanmasına neden olabilir. Ayaklarınızda az miktardaki hafif sabun ve nemlendirici krem veya losyonu günlük olarak kullanabilirsiniz. Banyo suyunuza yağ eklerken dikkat edin – yağ ayağınızın ve banyonuzun kayganlaşmasına sebep olabilir.

Nasırlar

Nasırlar, ayağın kemikli kısımlarının ayakkabı içerisinde basınç ve sürtünmesiye maruz kalmasıyla meydana gelir. Ayağınızda nasır oluştuğunda doktorunuza görünmelisiniz. Ayağa daha uyumlu ayakkabı kullanımı veya kişiye özel ayak tabanlığı kullanımı bazen sorunu çözebilir. Nasırları kendiniz tedavi etmeye çalışmanız, özellikle de diyabet veya zayıf kan dolaşımı durumlarının varlığında tehlikeli olabilir. Reçetesiz satılan asitli ilaçlar dokuyu yakarak tahrip edebilir, ancak nasır oluşmasına neden olan sebepleri ortadan kaldırmaz. Bu ilaçlar ameliyat ihtiyacını ortadan kaldırabilecek olsa da, kullanmadan önce doktorunuza danışmalısınız.

Siğiller

Siğiller virüslerden kaynaklı cilt büyümelerdir. Bazen acı verici olan siğiller, tedavi edilmez ise yayılabilirler. Reçetesiz satılan ilaçlar siğil tedavisinde pek başarılı olamayacağından, doktorunuzu başvurmalısınız. Doktorunuz:

  • İlaç tedavisi uygulayabilir
  • Siğili yakarak veya dondurarak kaldırabilir.
  • Cerrahi yöntemle siğili çıkarabilir.

Bunyonlar

Ayak başparmağındaki eklemler olması gerektiği gibi birbirleriyle uyumlu olmadıklarında şişerler ve hassaslaşırlar. Bunyonlar aile içerisinde görülme eğilimindedir.
Doktorunuz, iltihaplanma önleyici ilaçlar yazabilir veya ağrıyı hafifletmek için kortizon enjeksiyonu önerebilir. Bunyon ciddi ise veya koruyucu tedaviler ağrının dindirilmesinde işe yaramadığında, baskıyı azaltmak ve parmak ekleminin düzeltilmek için ameliyat gerekebilir.

Tırnak Batması

Tırnağın bir kısmının cilde gömülmesi sonucunda tırnak batması meydana gelir. Bu durum genellikle tırnağın düzgün kesilmemesi nedeniyle oluşur.
Tırnak batması en çok ayak başparmağında görülür. Tırnağın cilde gömülmüş olan kısmını doktor çıkarabilir. Böylece bölgenin iyileşmesi sağlanır. Tırnak batmasından sakınmak için ayak tırnağı parmak ucu seviyesinde, düz bir şekilde kesilmelidir.

Çekiç parmak

Çekiç parmak rahatsızlığı ayak parmağının hareketlerini kontrol eden tendonun kısalmasıyla meydana gelir. Parmak boğumu genellikle genişlemiş ve parmağı geri çekmektedir. Zamanla eklem ayakkabıya sürtünmeden dolayı büyür ve sertleşir. Bu durum dengenizi sağlamayı olumsuz etkileyebilir. Ayak parmağına yeterince alan bırakan çorap ve ayakkabı tercihi çekiç parmak tedavilerinden biridir. Ciddi durumlarda ameliyat gerekebilir.

Kemik mahmuzları / Osteofitleri

Mahmuzlar kemikte gelişen kalsiyum büyümeleridir. Ayak kaslarındaki gerilmelerden kaynaklanır. Uzun süre ayakta durmak, ayağa uymayan ayakkabı kullanmak ve fazla kilolar kemik mahmuzlarını kötüleştiren etmenlerdir. Kemik mahmuzları bazen çok acı verici olabilir. Tedavisinde ayak tabanlığı, topuk yastığı veya topukluk kullanımını içerebilir. Ciddi durumlarda ameliyat gerekebilir.