Diz eklem kemik yapısı ve kıkırdak aşınmasına bağlı olarak dizde ağrılar ve hareket kısıtlılığı yaşanması ile karakterize edilen ileri yaş rahatsızlığına diz kireçlenmesi denir. Diz protez ameliyatının amacı ise hasta olan kişinin hareketli ve ağrısız bir ekleme sahip olmasını hedeflerken aynı zamanda günlük yaşam standartının en üst seviyede olmasını sağlamaya çalışır.

Diz protezi kısacası çeşitli sebeplerle bozulan diz ekleminin ameliyatla metalden üretilen yapay eklem ile değiştirilmesi işlemine denir.

Diz eklemi bozulma sebepleri nelerdir?

Genç kişilerde

• Doğuştan kaynaklanan genetik hastalıklarla
• Çocukluk çağında geçirilen diz eklem enfeksiyonu ile
• Tedavi edilmemiş eklem içi kırıklar sonrasında
• Romatizmal hastalıklar sonrasında
• Osteonekroz hastalığı
• Hemofili hastalığına bağlı sık eklem içi kanamalar sonrasında
• Metabolik hastalıklar sonrası ( Gut gibi )

İleri yaşlarda

• Özellikle 65 yaşından sonra yaşlılığa bağlı şekilde gelişebilir
• Aşırı kilolu olma durumunda ( obezite )
• Romatizmal hastalıklara bağlı olarak diz protezi gerekebilir.

Kireçlenmeye bağlı şekilde diz protezi ameliyatı için 2 tane önemli neden vardır. İlki hastanın ağrısız yürüme mesafesinin 300 metrenin altına düşmesi veya her gün ağrı kesici kullanmak zorunda kalan hastaya protez yapılmasının zamanı gelmiştir. Hastanın yürüme mesafesinin artırılması ve ağrı kesici kullanımının azaltılması için ameliyata ihtiyaç duyulabilir. Vücudunda aktif bir enfeksiyon merkezi bulunan hastalara enfeksiyon geçinceye kadar protez yapılmaz.

Diz protez ameliyatı 2 şekildir.

1. Total ( tam ) diz protezi: Bu durumda diz ekleminin tamamı değiştirilir.
2. 2. Unikondiler ( kısmi ) diz protezi: Diz ekleminin sadece aşınan kısmı değiştirilir.

Protez çeşitleri

Diz protezleri iki gruba ayrılır

• Total diz protezleri.
• Unikondiler diz protezi.

Total diz protezinde diz ekleminin iç ve dış yüzeyleri değiştirilir. Total diz protezi de kendi içerisinde iki tiptir. Arka çapraz bağı kesen ve koruyan diz protezi olarak. Hangi tip kullanılacağına cerrah karar verir. Total diz protezinin ömrü 15 ile 20 yıl kadar sürmektedir. Daha fazla dayanıp 25 yıla kadar sürenlerde vardır.

Unikondiler diz protezi dizin sadece iç veya dış eklem yüzeyini değiştirir. Bu protezin amacı hastaya total diz protezi yapılana kadar zaman kazandırmaktır. Unikondiler diz protezi için hastanın genç olması 85 kilonun altında olması ve sadece tek eklem yüzeyinin bozulması gibi bazı katı kuralları vardır. Kemik tümörü ameliyatı sonrasında kemiğin çıkarılması gerektiği zamanlar için özel tümör protezleri de vardır.

Ameliyat esnasında ve sonrasında bazı problemler ortaya çıkabilir. Bu sorunlar ameliyat sırasında damar sinir yaralanması, kemikte kırılma gibi problemler olabilir. Ameliyattan sonra ise erken ve geç komplikasyonlar meydana gelebilir.

• Erken komplikasyonlar: En sık enfeksiyon derin ven trombozu
• Geç komplikasyonlar: Ağrı ve protezin erken gevşemesidir. Gerekli tedbirler alınarak bu sorunlar en aza indirilebilir ancak tamamıyla sıfırlamak mümkün değildir.

Vücudunda protez bulunduran hasta, hayatı boyunca enfeksiyon kapma riskini taşır. Bu nedenle protezli hastalar tüm cerrahi işlemden önce diş çekimi, dolgu gibi işlemler dahil  koruyucu amaçlı antibiyotik almak zorundadırlar.

Diz Protezi Videoları