Ayak sağlığı, beden sağlığında çok büyük bir önem taşımaktadır. Ayaklar vücudun yükünü taşımaktadır. Organlar arasındaki işlevi ile eylemlerin yerine getirilmesini sağlar. İster iş ister günlük hayatta olsun ayak sağlığının yerinde olması çok önemli bir etmendir. Ayak sağlığını takip etmekte oldukça kolaydır. Ayakta bir rahatsızlık olduğu takdir de ayakta, bacakta, baldırda, belde ağrılara neden olur ya da ayakta nasır, mantar gibi yaralar meydana gelir. Ayak teşhis konusunda oldukça şeffaf yapıda bir organdır.
Pes cavus; yüksek kavis, yüksek taban, çukur ayak olarak çevrilebilen bir terimdir. Ayaktaki kavis yaylanmasına etken olan anatomik bir yapıdır. Kavis yapısını tibialis posterior tendon ile desteklenir. Bu tendonun çalışmıyor olması düztaban ayağa, aşırı çalışması da yüksek kavis yani pes cavus rahatsızlığına neden olmaktadır. Genetik ve nörolojik etki ile ortaya çıkabilmektedir.
Pes Cavus Belirtileri
Çocukluk döneminde bile kolaylıkla saptanabilecek bu rahatsızlık kendisini gizlememektedir. Çocukluk dönemindeki kişilerde sık sık düşme belirtisi gösterir. Yaylanma gerçekleşemeyeceği için ayak yanlarıyla yalancı bir yaylanma söz konusu olur. Bu durumda ayağın sık sık burkulmasına neden olmaktadır. Ayak yüksek kavis nedeniyle vücut yükünü kaldırırken deformelere gitmektedir. Tam sağlıkla ayağa baskı uygulanamayacağı için bu durumda ayak alternatiflere gitmektedir. Vücut yükünü kaldırabilmek adına ayak parmaklarında özellikle de 1. Ve 5. Parmağında nasır oluşumu söz konusudur. Ayağın yan kısımları tüm yükü kaldıracağı için dış yan bacak ağrısı ve buna bağlı bel ağrısı gibi belirtiler ortaya çıkacaktır. Zamanla ayak görüntüsü gittikçe çukur olacağı için görselden de bir takım sorunlar olduğu anlaşılacaktır. Normal bir ayakta çukurun en yüksek yeri 1,5 santimetre olmaktadır. Ayrıca çukur ayağa sahip kişiler ayakkabılarında iç kavisse ihtiyaç duymamaktadırlar.
Pes Cavus Tanı Aşaması
Ayakta oluşan yüksek taban rahatsızlığı ile bir uzman muayenesine ihtiyaç duyulur. Bu rahatsızlıkta tanı süreci fiziki muayene ve radyografilerle konulmaktadır. Ayrıca nörolojik etkisi de olabileceği için bu durum nöroloji uzmanı tarafından da incelenebilmektedir. Tetkikler ise MR, EMG, kan şeklindedir.
Pes Cavus Nedenleri Nelerdir?
Pes cavus, düşük ihtimale dayalı genetik bir bozukluk olabilmektedir. Ayrıca ayak yapısında git gide bozulma ile de yüksek taban rahatsızlığı oluşabilmektedir. Nedenlerin en yüksek ihtimali nörolojik bozukluklardır. Nörolojik olarak incelenmesinin nedeni ayak ve parmak yapısında bulunan sinirlerin yapısal bozukluklarıdır.
Bu rahatsızlığa sıkça neden olan; serebral palsi, poliomiyelitis, Charcot-Marie-Tooth, muskuler distrofiler hastalıklarıdır. Bu nedenle yüksek kavis ile karşılaşılması durumunda detaylı bir tanı teşhisine gidilmesi gerekmektedir.
Pes Cavus Tedavi Aşaması
Pes cavus rahatsızlığında da her rahatsızlık gibi erken teşhis önemli bir rol oynamaktadır. Bu rahatsızlıkta gözle görülebilir ve vücut sağlığında fark edilir ağrılar sonrasında uzman kontrolü gerekmektedir. Rahatsızlığın başlarında egzersizlere başvurulabilmektedir. Bu egzersizler germe hareketlerini kapsamaktadır. Ancak egzersiz tedavisi açısından ayağın esnekliği, yumuşaklığı önemli bir faktör olmaktadır. Egzersize gidilmesi ve fizik tedavi uygulanabilmesi için ayak yapısının incelenmesi gerekmektedir. Takviyeli silikon tabanlık ortezi, geniş ve yumuşak özel ayakkabı gibi tedaviler denenebilmektedir.
Pes Cavus rahatsızlığının ilerleyen aşamasında ise cerrahi müdahaleye gidilmektedir. Bu aşamada tendon transferi yapılabilmektedir. Ayrıca yumuşak doku ve kemik operasyonları da gerekebilmektedir.
Ayak sağlığı ve vücut bütünlüğü açısından önem arz eden bu bölge, günlük yaşam fonksiyonlarının normal bir şekilde seyir etmesini sağlamaktadır. Pes Cavus erken tanı ve teşhis her zaman için çok önemlidir.